آنژیوگرافی چیست و چگونه انجام میگردد؟

آنژیوگرافی روشی برای دیدن عروق است و عوارض کمی دارد که ‌با دارو رفع می شود

 

 

آنژیوگرافی قلب سابقه نسبتا زیادی دارد؛ اولین‌بار حدود 45 سال قبل در آمریکا این کار انجام شد. در آن زمان هم با وسیله‌‌ای به نام کاتتر، از طریق رگ دست، به رگ قلب می‌رسیدند و عکسبرداری انجام می‌دادند. آن زمان دستگاه آنژیوگرافی چندان پیشرفته نبود و وضوح تصاویر کم بود، ولی امروزه این دستگاه و کاتترهایی که با آنها به قلب می‌رسند و مواد حاجب را داخل عروق و حفره‌ها تزریق می‌کنند، پیشرفته شده است، به طوری که موارد تشخیصی و درمانی زیادی از جمله آنژیوپلاستی و بالون زدن برای رفع تنگی‌های عروق کرونر انجام می‌شود.

در آنژیوگرافی با تزریق مواد حاجب به داخل عروق، آنها را بررسی می‌کنند تا آناتومی، جریان و شدت‌ گرفتگی احتمالی بررسی شود. بیشتر مردم فکر می‌کنند آنژیوگرافی فقط برای بررسی عروق کرونر قلب استفاده می‌شود، در حالی که این روش را برای مشاهده وضع تمام عروق مثل عروق مغز، شکم و کلیه نیز می‌توان به کار برد.

امروزه آنژیوگرافی روش قطعی بررسی عروق کرونر است. این روش تشخیصی است، ولی با همین تکنیک می‌توان آنژیوپلاستی، درمان و ترمیم گرفتگی عروق کرونر را با بالون و استنت انجام داد.

آنژیوگرافی عوارض بسیار کمی دارد ، مثلا ممکن است در محلی که از آن رگ گرفته‌شده (دست و ران)، تجمع خون (هماتوم) یا خونریزی اتفاق بیفتد یا واکنش حساسیتی به داروهای مصرفی، عوارض کلیوی و سکته قلبی یا اختلال ریتم (آریتمی) بروز کند یا نادرتر از آن پارگی عروق اتفاق بیفتد، ولی احتمال ایجاد این عوارض کمتر از یک درصد است. این عوارض، قابل‌کنترل با دارو، قابل درمان و حتی قابل پیشگیری است و مرگ‌ومیر ناشی از آنها کمتر از 05/0 درصد است یعنی از هر ده هزار نفر، 5 نفر احتمال فوت دارند.

 

چه کسانی باید آنژیوگرافی شوند؟

برای بررسی اختلال و گرفتگی‌های عروق در هر ارگانی ممکن است نیاز به آنژیوگرافی باشد، ولی در قلب و بخصوص برای افراد دچار گرفتگی‌های عروق کرونر بیشتر انجام می‌شود.احتمال گرفتگی این عروق در کسانی که عوامل خطرساز مانند سیگارکشیدن، ابتلا به دیابت، فشارخون، چربی بالا، چاقی، کم‌تحرکی و استرس دارند، زیاد است. ممکن‌است این افراد دچار درد قلبی باشند، ولی گاهی بدون علامت هستند و مثلا اتفاقی در بررسی‌های تشخیصی مثل تست ورزش و اسکن قلب احتمال گرفتگی مطرح و بیمار کاندیدای آنژیوگرافی می‌شود. همچنین برای بررسی اختلال‌های مادرزادی قلبی و بعد از سکته‌های قلبی، ایست قلبی، برای بررسی بیماری‌های دریچه‌ای قلب و پارگی دیواره آئورت نیز انجام می‌گیرد.

آنژیوگرافی عوارض کمی دارد، ولی از آنجا که به هر حال تهاجمی است، فقط در صورت وجود اندیکاسیون (نشانه‌های لازم)‌ و نه برای هر بیماری انجام می‌شود.

وقتی احتمال گرفتگی عروق کم است، از روش‌های جایگزین مثل اسکن قلب، سی‌تی‌آنژیو و اکو استفاده می‌کنیم و اگر شواهد و قرائن نشان دهد احتمال گرفتگی وجود دارد، این روش به کار می‌رود. با توجه به عوارض کم، آنژیوگرافی در اکثر بیماران منع مطلق ندارد، مگر در مواردی که فرد به اختلال‌های خونی و انعقادی شدید یا بیماری‌های زمینه‌ای پیشرفته و عفونت فعال مبتلا باشد یا خودش به انجام این کار رضایت ندهد.

 

قبل و بعد از آنژیوگرافی

قبل از آنژیوگرافی باید در مورد داروهایی که مصرف می‌کنیم، با پزشک مشورت کنیم، چون مصرف بعضی داروها مانند متفورمین و رقیق‌کننده‌های خون مثل وارفارین باید قطع شود. آزمایش‌هایی برای بررسی احتمال اختلال‌های خونی، کم‌خونی، اختلال کلیه، بیماری‌های عفونی مثل هپاتیت، ایدز و عفونت‌های فعال انجام می‌گیرد.

بعد از آنژیوگرافی هم چند ساعت و حداکثر یک روز بیمار را تحت‌نظر می‌گیرند و بعد می‌تواند ترخیص شود.

اقدام‌هایی که پس از آنژیوگرافی باید انجام شود:اگر آنژیوگرافی از کشاله ران انجام شده‌باشد، بیمار پس از انجام آن تا شش ساعت نباید هیچ تحرکی داشته باشد و وزنه سبک روی محل می‌گذارند تا جلوی خونریزی گرفته شود. اگر هم از دست باشد، بانداژ خفیفی انجام می‌دهند، ولی بعد می‌تواند فعالیت سبک داشته ‌باشد و اگر مشکل قابل‌توجه قلبی ‌ـ عروقی نداشت، 24 ساعت بعد می‌تواند فعالیت‌های روزمره خود را از سر بگیرد.

به بیمارانی که کاندیدای آنژیوپلاستی می‌شوند، داروهایی می‌دهند که رقیق‌کننده خون است و بیمار باید مدت طولانی‌تر استراحت مطلق داشته باشد، ولی بعد از 24 ساعت بستری مرخص می‌شود. فقط نظارت‌ها مختصری بیشتر است.

آنژیوگرافی چگونه انجام می‌شود

لوله ظریفی از جنس نوعی پلاستیک (کاتتر) از طریق سیم‌های نازکی که به جدار رگ آسیب نمی‌زند، به رگ قلب می‌رسد و از طریق این لوله‌ها مواد حاجب تزریق می‌شود تا عکسبرداری با اشعه‌ایکس انجام شود.

آنژیو درد دارد؟

هنگام آنژیوگرافی بیمار هوشیار و بیدار است و بیهوشی ندارد. خود آنژیوگرافی درد ندارد، ولی در محلی که از طریق آن کاتترها وارد می‌شوند، بی‌حسی موضعی انجام می‌شود و ممکن است بیمار درد خفیفی حس کند.  برای رفع استرس احتمالی بیمار هم قبل از آنژیو داروهایی که فقط جنبه آرامش‌بخشی دارد، به او داده می‌شود. معمولا با مصرف این داروها اضطراب به حداقل می‌رسد، ولی گاهی اضطراب شدید باعث تپش قلب می‌شود.

در اتاق آنژیو چه اتفاقی می‌افتد؟

انتخاب این که آنژیو از کشاله ران باشد یا دست به عهده پزشک است، ولی در کشور ما معمولا از کشاله ران انجام می‌شود، مگر این که اختلال آناتومی، انسداد رگ، چاقی یا... وجود داشته باشد. اگر کاتتر از کشاله ران وارد شود، بیمار باید دراز بکشد و اگر دست باشد، می‌تواند بنشیند. خود آنژیو تقریبا 15 تا 20 دقیقه طول می‌کشد، مگر این که قرار باشد اقدام درمانی هم انجام شود. بعد از خروج کاتتر هم محل ورود آن پانسمان می‌شود و تمام فرآیند 30 دقیقه طول می‌کشد.

ویرایش متن مصاحبه دکتر محمدرضا رجبی، متخصص قلب و عروق، فلوشیپ آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی و عضو هیات علمی دانشگاه شاهد

پرسش های قلبی مادران باردار

با سلام

از آنجا که آرامش مادران باردار بسیار مهم است، این اطلاعات را در اختیارتان قرار می دهیم چون معتقدم بیشتر نگرانی های ما از روی نا اگاهی است و گاهی دانستن چند نکته کوچک در یک موضوع میتواند به ما ارامش را هدیه کند

 

در دوران بارداری کدام علامت های قلبی را باید جدی بگیرم؟

بدن در جریان بارداری دچار تغییرات فیزیولوژیک می شود که این تغییرات ناشی از افزایش فعالیت قلب است بنابراین ایجاد خستگی، تنگی نفس و تپش قلب هنگام بارداری طبیعی است. در دوران بارداری، حجم خون در گردش افزایش و میزان هموگلوبین خون کاهش می یابد و حالتی موسوم به «کم خونی بارداری» ایجاد می شود.

به همین دلیل خانم هایی که کاملا سلامت هستند هم امکان دارد در ماه های ششم و هفتم بارداری هنگام فعالیت دچار تنگی نفس شوند و تپش قلب پیدا کنند. مادران باید در ماه های آخر در حالت درازکشیده، استراحت کنند نه نشسته. چون در حالت درازکشیده، خون راحت تر از وریدهای اندام تحتانی به سمت قلب بازگردانده می شود و فشار کمتری به قلب می آید.

با این توضیحات، اگر تپش قلب و تنگی نفس غیرعادی و ناگهانی یا احساس ورم در اندام فوقانی داشتید مثلا حس کنید حلقه تان یک دفعه تنگ شده و دستتان را اذیت می کند، به بررسی و مشاوره پزشک قلب نیاز دارید. در دوران بارداری نباید بی جهت خود را نگران کنید چون همین استرس و دغدغه برای شما ضرر دارد. خوب است واقعیت هایی را در مورد قلبتان در بارداری بدانید، مانند اینکه با رشد جنین دیافراگم به سمت بالا هل داده می شود و این باعث کاهش حجم ریه و ایجاد تنگی نفس مختصر خواهد شد. شما مانند قبل از بارداری نمی توانید به سرعت به این طرف و آن طرف بروید و فعالیت کنید، چون نفستان تنگ می شود و دچار تپش قلب می شوید اما اگر در شرایط طبیعی و همیشگی، ناگهان تنگی نفس گرفتید یا در مقایسه حالت های بارداری خود با بارداری اول حس می کنید تپش قلب یا تنگی نفس آزارتان می دهد، حتما باید این علامت ها را جدی بگیرید و برای بررسی اقدام کنید.

اگر خانم های باردار از فعالیت های شدید بدنی به خصوص در فصل گرم سال بپرهیزند، از بالا رفتن دمای بدن، تپش قلب و تعریق زیاد و از دست دادن آب بدن پیشگیری خواهد شد. فعالیت عادی روزانه، استراحت کافی، نوشیدن آب کافی و پرهیز از استرس می تواند کلید سلامت قلب در بارداری باشد.

مشکل پرولاپس یا افتادگی دریچه میترال دارم.آیا بارداری برایم ضرر دارد؟

همان طور که می دانید طی بارداری، بار کار قلب حدود 30 تا 50 درصد، حجم خون 40 تا 45 درصد، برون ده قلب 30 درصد و ضربان قلب 10 تا 20 درصد افزایش می یابد تا با شرایط جدید، قلب بتواند پاسخگوی نیاز بدن شما و جنینی که در شکم دارید، باشد، بنابراین اگر دچار هرگونه ناراحتی قلبی هستید، پیش از بارداری با پزشک خود مشورت کنید.

افتادگی دریچه میترال، مشکل شایع و خوش خیمی است اما می تواند در دوران بارداری تشدید شود و در زمان زایمان هم به مصرف آنتی بیوتیک نیاز داشته باشد به خصوص اگر این پرولاپس با نارسایی دریچه میترال همراه باشد.

البته معمولا خانم هایی که مشکل پرولاپس دارند، می توانند بارداری سالمی داشته باشند ولی بهتر است متخصص قلب و پزشک زنان در جریان این بیماری باشند تا به موقع اقدام های پیشگیرانه برای حفظ سلامت مادر و جنین انجام شود.

ممکن است پزشک، مبتلایان به برخی از بیماری های قلبی را از باردارشدن منع کند، چون بارداری بر سلامت آنها اثر می گذارد. مشکلاتی مانند بیماری مادرزادی قلب، تنگی های شدید دریچه میترال و آئورت، افزایش فشار ریوی، نارسایی قلبی با پمپاژ قلبی زیر 40 درصد و نشانگان مارفان می توانند سلامت مادر را در دوران بارداری تهدید کنند. حتی خانم های مبتلایی که بارداری ناخواسته داشته اند، گاهی به توصیه پزشک مجبور به سقط درمانی می شوند.

 

آیا قبل از باردارشدن باید از سلامت قلبم مطمئن شوم؟

نه، لزومی ندارد همه خانم ها قبل از باردارشدن چکاپ قلبی شوند مگر اینکه نشانه هایی مانند تپش قلب ناگهانی یا احساس درد و فشار روی قفسه سینه مثلا با بالارفتن از پله های دوطبقه ساختمان داشته باشند. اگر علایم نگران کننده ای مانند آنچه مثال زده شد، تجربه کرده اید، گرفتن یک نوار قلب و معاینه عادی و انجام اکو، خیالتان را راحت می کند و می توانید با اطمینان از سلامت قلب، باردار شوید.

البته به کسانی که ریسک فاکتورهای بیماری های قلب و عروق را دارند، مبتلایان به دیابت، فشارخون بالا، چربی خون، خانم هایی که سیگار می کشند و آنهایی که سابقه بیماری های قلب و عروق در خانواده دارند، حتما توصیه می کنیم قبل از بارداری مشاوره قلبی انجام دهند.

از آنجا که سن ازدواج و بارداری بالا رفته، بهتر است اعضای این گروه های در معرض خطر قبل از باردارشدن حتما از سلامت قلبشان مطمئن شوند.

اگر مشکل کم خونی یا فشارخون داشته باشم آیا بارداری سالمی خواهم داشت؟

به دلیل حالت فیزیولوژیک و طبیعی ای که آن را «کم خونی بارداری» نامیدیم، بدن طی بارداری دچار کم خونی خواهد شد پس اگر کم خون باشید و قبل از بارداری درمان نشوید، این مشکل تشدید خواهد شد.

بهتر است از نظر تنظیم فشارخون قبل از بارداری تحت نظر پزشک باشید چون مصرف برخی داروهای فشارخون طی بارداری ممنوعیت دارد. به علت کاهش مقاومت عروقی، مشکل فشارخون در نیمه دوم بارداری نمایان می شود و گاهی خطر مسمومیت بارداری هم به وجود می آید. احتمال ابتلا به مسمومیت بارداری در سنین بالا بیشتر می شود به خصوص اگر پرفشاری خون در خانواده تان ارثی باشد.

 

برای تپش قلبم «پروپرانولول» مصرف می کنم. آیا این دارو در بارداری منع مصرف دارد؟

داروی پروپرانولول از داروهایی است که مصرف آن در دوران بارداری کاملا ممنوع نیست اما برای بارداری به قانون همه یا هیچ معتقدیم که می گوید بهتر است هیچ دارویی مصرف نشود مگر آنهایی که پزشک تجویز و با توجه به شرایط بارداری، دوز آنها و نوعشان را تعیین کرده است. این دارو بهتر است مصرف نشود چون ممکن است در جنین باعث عقب افتادگی رشد، افت قندخون و کاهش ضربان قلب شود.

معمولا وقتی به مادر اطمینان داده می شود مشکلی سلامت او و جنین اش را تهدید نمی کند، نیازی به مصرف هیچ دارویی نیست البته اگر مادر از خستگی و تپش قلب احساس کلافگی کند، بهتر است دارویش را مصرف کند که اغلب هم بعد از نیم ساعت این حالت ها بهبود پیدا می کنند. خانم هایی که بدون توصیه پزشک و خودسرانه دارو مصرف می کنند، حتما باید این نکته را بدانند که مصرف هر دارویی در دوره بارداری به خصوص در 3 ماهه اول که اعضای حیاتی جنین درحال تکامل و شکل گیری هستند، ممنوع است.

 

Salamatnews.com

نارسایی قلبی

نارسایی قلبی به مفهوم ناتوانی نسبی قلب در پمپ کردن خون به درون سیستم گردش خون است. بدین ترتیب این بیماری موجب کمبود خون در اندام‌ها و در نتیجه ضعف و بی‌حالی شده و از طرفی تجمع خون در سیستم وریدی، موجب ورم در اندام‌ها به خصوص پاها می‌شود.

---

نارسایی قلب یعنی قلب انسان یا هر موجودی خوب انجام وظیفه نمی‌کند، قدرت انقباضی‌اش کم می‌شود و نمی‌تواند خون را از قسمت‌های مختلف بدن دریافت کند و بعد از تبادل اکسیژن، دوباره آن را به همه جا پمپ کند.

 

قلبی که مثل یک تلمبه در سینه ما می‌تپد، دو بخش دارد: قلب راست و قلب چپ.

شایع‌ترین نارسایی قلب، مختص قلب چپ است. حتی نارسایی‌های قلب راست، از قلب چپ منشا می‌گیرند.

 

نشانه های نارسایی قلبی در فرد چیست؟

اگر صدای قلب بیماری که دچار نارسایی قلبی است را با گوشی پزشکی، گوش بدهیم صدای اضافی می‌شنویم و قلب توان واقعی برای انجام وظیفه را ندارد.

فرد بیمار ابتدا در راه رفتن و فعالیت دچار تنگی نفس میگردد وبا پیشرفت بیماری این مشکل را در حالت استراحت نیز خواهد داشت و اگر نارسایی شدید باشد، حتی بیمار قادر به انجام کارهای ساده روزمره نیست.

خستگی در انجام کارهای روزانه ،سرفه ،بیدار شدن از خواب شبانه به منظور ادرار کردن

افزایش یا کاهش وزن ، ورم اندامها ، درد شکم ، کاهش اشتها و.... هرکدام میتوانند علایم بروز نارسایی قلبی باشند. البته باید دانست که این علایم ممکن است به دلیل بیماری سایر اعضای بدن هم روی دهد.

نارسایی قلب راست یا بطن راست معمولا به دنبال نارسا شدن قلب چپ اتفاق می‌افتد و به دنبال آن، رگ‌های گردنی بیمار برجسته می‌شوند، کبد بزرگ شده و شکم ممکن است آب بیاورد و یا پاها متورم شود.

وقتی که رگ خونی تنگ می‌شود، به تدریج آن قسمت از عضله قلب که با آن رگ خون‌رسانی می‌شده، از بین می‌رود، در نتیجه قلب قدرت انقباضی طبیعی‌اش را از دست می‌دهد و نارسا می‌شود

 

دلایل نارسایی قلبی چیست؟

1-   مهم‌ترین دلیل بروز بیماری نارسایی قلبی، انفارکتوس قلبی است. انفارکتوس قلبی به مفهوم از بین رفتن قسمتی از عضلات قلب است که اگر وسعت آن زیاد باشد، کارکرد قلب ضعیف شده و توانایی پمپاژ خون را از دست می‌دهد

2-    یکی دیگر از علل نارسایی قلبی، بیماری دریچه‌های قلب است. تنگی دریچه‌های میترال یا آئورت باعث می‌شود حتی با وجود سلامت عضلات قلب، پمپاژ خون به راحتی صورت نگیرد. نارسایی دریچه‌های قلب نیز باعث پس زدن خون شده و درصدی از پمپاژ خون به هدر می‌رود

3-    بیماری‌های مادرزادی قلب از علل اصلی آسیب دریچه‌های قلبی هستند. این کودکان از ابتدای تولد دچار علایم نارسایی قلب هستند. گاهی نیز قلب در سنین بزرگسالی به دلایل مختلف دچار خرابی دریچه‌ها شده و نارسایی قلبی ایجاد می‌شود. از مهم‌ترین علل آسیب دریچه‌ها در سنین نوجوانی و جوانی روماتیسم قلبی است. این بیماری عمدتا دریچه میترال را که بین دهلیز و بطن چپ قرار گرفته است دچار آسیب می‌سازد.

4-   تنگی دریچه میترال مانع ورود خون به بطن چپ و نارسایی قلبی می‌شود. نارسایی دریچه میترال نیز ممکن است بر اثر روماتیسم قلبی ایجاد شود، ولی مهم‌ترین دلیل ایجاد نارسایی میترال، انفارکتوس قلبی است. نارسایی دریچه میترال موجب برگشت خون به داخل ریه‌ها و علایم نارسایی قلبی می‌شود.

5-   از دیگر علل مهم نارسایی قلبی، فشار خون طولانی مدت است. فشار خون باعث ایجاد مانع سر راه پمپاژ قلب به داخل سیستم گردش خون می‌شود. برای غلبه بر این فشار عضلات بطن چپ ضخیم شده و پس از مدتی فضای حفره بطن چپ را پر می‌کند و به این ترتیب پر شدن بطن دچار اشکال شده و عملکرد قلب تضعیف می‌شود.

6-   یکی دیگر از علل نارسایی قلب، تنگ شدن عروق قلب است. وقتی که رگ تنگ می‌شود، به تدریج آن قسمت از عضله قلب که با آن رگ خون‌رسانی می‌شده، از بین می‌رود (سکته قلبی)، در نتیجه قلب قدرت انقباضی طبیعی‌اش را از دست می‌دهد و نارسا می‌شود.

بهترین راه تشخیص نارسایی قلب، اکوکاردیوگرافی است

 

 

اصول فعالیت ورزشی در بیماران قلبی

نکات بسیار مهم ورزشی دربیماران قلبی

*ورزش را باید به تدریج وبراساس برنامه انجام دهید .مطلوب ما انجام ورزش بمدت 30 الی 45 دقیقه و دراکثر روزهای هفته می باشد

* شدت ورزش به حدی باشد که دچار احساس تنگی نفس، خستگی شدید، سرگیجه و درد سینه نشوید.

* از ورزش در آب و هوای بسیار گرم و مرطوب پرهیز شود.

*همیشه بیماران قلبی نیتروگلیسیرین زیرزبانی همراه داشته باشند و در صورت بروز مشکل قلبی زیرزبان قرار دهند.

*ازانجام فعالیت های قدرتی (مانند وزنه برداری، هل دادن ماشین، شنا رفتن، دمبل زدن و…) جدا خودداری شود.

* در صورت بروز سرگیجه، تنگی نفس، درد سینه در هنگام ورزش یابعد از آن بلا فاصله به پزشک مراجعه شود.

* از خوردن غذاهای چرب و سنگین و قهوه و کاکائو پرهیز شود

 *هرگز بلافاصله پس از صرف غذا ورزش نکنید. یک استراحت دو ساعته نه فقط مطلوب بلکه ضروری است

* از شرکت در ورزش های مسابقه ای که فشار روحی و فیزیکی زیادی دارند اکیدا خودداری شود.

*در صورت ابتلا  به بیماری های شایع نظیرسرماخوردگی و غیره از انجام فعالیت های ورزشی تا بهبودی خودداری شود.

* از دوش گرفتن یا شنا کردن در آب سرد و گرم خودداری شود.

* بیمارانی که از داروهای ضدانعقادی (مانند وارفاین، کومادین، آسپرین) استفاده می کنند باید از انجام فعالیت ورزشی که خطر خونریزی وجود دارد خودداری نمایند

 

ورزشهای مطلوب در بیماران قلبی

ورزش های مطلوب در بیماران قلبی

بیمار پس از ابتلای به سکته‌ی قلبی می‌تواند ورزش‌هایی را که قبلا انجام می‌داده است از سر بگیرد. مثلا، اگر شما قبل از سکته به طور منظم به ورزش دوچرخه‌سواری می‌پرداخته‌اید، پس از شفا یافتن هم با رعایت بعضی شرایط می‌توانید این ورزش را ادامه دهید ( البته با اجازه وزیر نظر متخصص قلب)

پیاده‌روی: پیاده‌روی، نه فقط مطلوب است بلکه توصیه هم می‌شود. پیاده‌روی یکی از بهترین ورزش‌ها در هوای آزاد است که می‌توانید آهنگ و مدت آن را بر حسب وضع و حال خود انتخاب کنید. پیاده‌روی را می‌توان در تمام فصول سال ادامه داد. مکان پیاده‌روی بهتر است در زمین‌های ناهموار نباشد، پیاده‌روی را نباید با کوهنوردی اشتباه کرد. همچنین از پیاده‌روی در هوای بسیار سرد و بسیار گرم و یا در جهت مخالف باد باید اجتناب ورزید. سرانجام فراموش نکنید که در محاسبات خود فاصله‌ها را در دو ضرب کنید، چون همانطور که می‌دانید باید به فکر برگشتن هم باشید

ژیمناستیک: حرکات روی بارفیکس و حلقه را باید کنار بگذارید. اما حرکت‌های موزون و نرمش‌های ملایم این ورزش نه فقط مجاز بلکه بسیار هم مطلوب شمرده می‌شود. سعی کنید این حرکت‌ها را طی دوره‌های زمانی کوتاه‌مدت و در صورت امکان صبح‌ها انجام دهید و از تلاش‌های سنگین و درازمدت بپرهیزید.

 

شنا: ورزش مناسبی است، مشروط به آنکه از زیاده‌روی اجتناب کنید. شیرجه رفتن از ارتفاع زیاد یا 800 متر شنای کرال در آب بسیار سرد، چیزی نیست که مناسب حال یک فرد رها یافته از سکته‌ی قلبی باشد. هر چند حتی قبل از سکته هم، چنین زیاده‌روی‌هایی مناسب نیست. بهتر است در فصل مناسب، در آب مناسب و به اندازه و با آهنگ مناسب شنا کنید، به‌تدریج وارد آب شوید تا دچار «گرفتگی» ماهیچه‌ها نشوید. حتی‌المقدور شنای قورباغه را به شنای کرال ترجیح دهید. هر چند دقیقه یک بار بدون خجالت اندکی کنار استخر استراحت کنید و از شنای انفرادی درازمدت و دور از ساحل نیز خودداری کنید. شنا در آب رودخانه و دریاچه‌های کوهستانی نیز توصیه نمی‌شود، زیرا آب معمولا بسیار سرد است. توجه داشته باشید که بلافاصله پس از صرف غذا به شنا مبادرت نکنید و بگذارید حداقل 2 ساعت از صرف غذا بگذرد. 

دوچرخه‌سواری: ورزشی است که لزوما باید با چند احتیاط همراه باشد: این ورزش را جز در زمین‌های هموار انجام ندهید، به گشت و گذارهای دور و دراز نروید، در سرما و گرمای شدید رکاب نزنید. 

اسب‌سواری: این ورزش برای مبتلایان به سکته قلبی مناسب است. هر چند امکانات آن برای همه فراهم نیست.  

پینگ‌پونگ: این ورزش به شرط آنکه زیاد به درازا نکشد، ممنوع نیست.

و نکته مهم اخر ؛؛ بیمارانیکه پیس میکر قلبی و یا ICD دارند بایستی قبل از شروع انجام هرگونه فعالیت ورزشی، میزان فعالیت مجاز از طریق انجام تست ورزش برای انها سنجیده شود.

 

شاد وسلامت باشید.

 

تداخلات غذایی با وارفارین

تعدادی از بیماران قلبی هستند که نیازمند مصرف وارفارین میباشند.(مثل افرادیکه AFدارند ویا بیمارانیکه تعویض دریچه داشته اند.) متاسفانه غالبا بدلیل کوتاهی سیستم درمانی اطلاعات کافی در مورد این داروی خاص در اختیار بیماران قرار نمیگیرد واین میتواند مساله ساز شود, هم برای پزشک و هم برای بیمار.این نوشته که از سایت:ww.zendegionline.ir گرفته و ویرایش شده است کمی درباره این دارو و تداخلات غذایی با ان توضیح میدهد. امید که برای شما مفید واقع شود.

 

قرص وارفارین یک داروی ضد انعقاد است که مدت زمان انعقاد خون را طولانی می‌کند و باعث می‌شود تشکیل لخته به طول بینجامد و لذا مانع تشکیل لخته در قلب و عروق می‌گردد. مصرف این دارو باید بصورت منظم در روزو طبق دستور پزشک انجام شود و بهتر است همیشه سر ساعت معینی (معمولا عصرها ) با معده خالی و با یک لیوان کامل آب مصرف شود. مصرف این دارو باید بصورت منظم و همراه با آزمایش مکرر و منظم خون باشد 

ویتامین K:

ویتامینی است که به ایجاد لخته در خون و جلوگیری از خونریزی کمک می‌کند، بنابراین دارای نقش متضادی با وارفارین می‌باشد. در بیمارانی که وارفارین مصرف می‌کنند دریافت زیاد ویتامین K باعث کاهش اثر دارو می‌گردد. بنابراین ‌باید این بیماران در مورد مصرف این منابع غذایی کاملا هوشیار باشند. وباید رژیم غذایی را طوری تنظیم نمایید که میزان ویتامین K موجود در غذای بیمار هر روز میزان ثابتی داشته باشد، زیرا دریافت مقدار کم یا زیاد ویتامین K اثر دارو را کم یا زیاد می‌کند. مصرف مقدار زیاد ویتامینK در رژیم باعث غلیظ شدن خون شده و نیاز به وارفارین را زیاد می‌کند بر عکس مقدار کم این ویتامین در غذا باعث رقیق شدن خون می‌گردد و نیاز به وارفارین را کم می‌کند.

مصرف مقادیر زیاد سبزیجات غنی از ویتامین K در یک نوبت منجر به تغییر قابل ملاحظه‌ای در اثر وارفارین نمی‌گردد، ولی مصرف روزانه آن به مدت یک هفته به شکل مشخصی مقادیر درمانی مورد نیاز را تغییر می‌دهد.
موادغذایی سرشار از ویتامین K شامل سبزیجات پخته شده مانند اسفناج و  سبزی خورش قورمه سبزی یا کرفس و جعفری خام وانواع سبزی خوردن ، کاهو  و کلم براکلی پخته شده می‌باشد.

مصرف 1 واحد منابع غذایی سرشار از ویتامین K در روز مانند نصف فنجان اسفناج پخته شده یا یک فنجان انواع سبزی خام در روز منعی ندارد.

اگر بیمار عادت به مصرف سبزیجات برگ سبز مانند اسفناج و سبزی خوردن ندارد، آنها را به یکباره به رژیم غذایی او اضافه نکنید. در صورتی هم که عادت به مصرف غذاهای غنی از ویتامین K دارد، نباید رژیم خود را تغییر دهد و همانطور که قبلا هم ذکر شد، مهم این است که مقدار و وزن غذاهای حاوی این ویتامین هر روز در رژیم غذایی ثابت باشد.

مصرف خورش‌هایی چون قورمه سبزی و کرفس که حاوی سبزیجات پخته شده می‌باشند، به مقداری مجاز است که حاوی نصف فنجان سبزیجات پخته شده باشد، یعنی حدودا یک کاسه کوچک خورش منعی ندارد، ولی نکته قابل توجه در این مورد این است که در صورت مصرف اینگونه غذاها دیگر سالاد یا سبزی خوردن و یا سبزیجات برگ سبز آبپز شده همراه با آن مصرف نگردد

 

تداخلات وارفارین با رژیم غذایی:

رژیم غذایی بیمار باید شامل کلیه مواد غذایی مورد نیاز بدن باشد. اگر نیاز به کاهش وزن باشد باید تحت نظر متخصص تغذیه این کار را انجام داد. در نظر داشته باشید که هرگونه تغییر مهم و شدید در رژیم غذایی می‌تواند در نحوه پاسخ بدن بیمار به وارفارین موثر باشد. 

زنجبیـــل: این داروی گیاهی از تشکیل لخته در خون جلوگیری می‌نماید، لذا باید از مصرف آن خودداری شود.

سیـــر: ثابت شده است که سیر از تشکیل لخته در خون جلوگیری می‌کند و باعث افزایش رقت خون می‌گردد. بیمارانی که وارفارین مصرف می‌نمایند نباید بیشتر از 1 حبه سیر در روز مصرف کنند زیرا ممکن است باعث رقیق شدن بیش از حد خون و احتمال خونریزی گردد.

روغن: روغن‌های نباتی آفتابگردان، کانولا، سویا و پنبه دانه از منابع غنی ویتامینK می‌باشند. ضمن پیروی از یک رژیم غذایی کم چرب، از افزودن روغن‌های مخصوص سالاد یا پخت وپزبه غذا خودداری نمایید.

خـیــــــار: پوست خیار حاوی ویتامین K می‌باشد. تا حد امکان خیار را بدون پوست مصرف نمایید. 

چای سـبــز:چای سبز باعث خنثی شدن اثر وارفارین می‌گردد. بنابراین افرادی که چای سبز و وارفارین مصرف می‌نمایند، ‌باید خون خود را مرتبا چک کنند تا اثر دارو کم نشده باشد.
 

ســــویــــا:مصرف فرآورده‌های لوبیای سویا و شیر سویا باعث کاهش اثر ضد لخته‌ای وارفارین و افزایش احتمال بروز لخته می‌گردد. از مصرف فرآورده‌های حاوی سویا خودداری نمایید.

گـــزنـــه:برگ‌های گیاه گزنه دارای ویتامین K می‌باشند و اثر وارفارین را کاهش می‌دهند، بنابراین از مصرف آن باید خودداری شود. 

جـگــــر:جگر حیوانات و طیور منبع غنی از ویتامین K می‌باشد. میزان ویتامینK 100 گرم جگر معادل یک فنجان سبزیجات برگ سبز می‌باشد. در صورت مصرف 100 گرم جگر در روز باید از مصرف سایر منابع ویتامین K مانند انواع سبزیجات خودداری شود.  

گریپ فروت:در صورت مصرف مداوم آب گریپ فروت اثر وارفارین زیاد شده و احتمال خونریزی را زیاد می‌کند. در مصرف گریپ فروت و آب گریپ فروت احتیاط کنید.

انــبـــه:مصرف فرآورده‌های انبه و آب و عصاره انبه باعث افزایش اثر ضد لخته‌ای وارفارین و احتمال خونریزی می‌گردد، بنابراین باید از مصرف آن خودداری شود. 

زردچوبه و پیاز:این دو ماده غذایی هم دارای اثرات ضد لخته‌ای می‌باشند و مصرف زیاد آنها باعث افزایش احتمال خونریزی می‌گردد. مصرف یک عدد پیاز کوچک در روز منعی ندارد.

 

 توجه داشته باشید که محدودیت‌های ذکر شده تنها در مورد سبزیجات برگ سبز می‌باشد و مصرف میوه‌ها محدودیتی ندارد. در این مورد تنها دو استثناء وجود دارد که شامل انبه وگریپ فروت می‌باشد.

فرآورده‌های پروبیوتیک:مصرف فرآورده‌های پروبیوتیکی مانند ماست پروبیوتیک یا همان پروماس که اخیرا به بازارهای کشور وارد شده است، باعث افزایش تولید ویتامین K در بدن می‌گردد، بنابراین مصرف اینگونه فرآورده‌ها باعث افزایش نیاز به مصرف وارفارین می‌گردد.

اسکن قلبی

اسکن قلب چیست؟

 

اسکن پرفیوژن قلب روشی غیر تهاجمی است که برای بررسی خون رسانی به عضله قلب به کار می رود.این  اسکن اغلب در دو حالت استرس و استراحت به طور جداگانه مورد برسی قرار می گیرد و با مقایسه دو اسکن می توان ضایعات خونرسانی عضله قلب و همچنین انفارکتوس یا سکته قلبی را تشخیس داد.مرحله استرس به دو طریق(استرس دارویی یا با ورزش)صورت می گیرد.

تعیین نوع استرس لازم وآمادگی برای اسکن توسط پزشک معالج یا پزشک موسسه در اتاق معاینه صورت می گیرد.

برای این کار قبل از گرفتن برگه مخصوص آمادگی باید با درخواست انجام اسکن و با همه ی مدارک بیماری خود به اتاق معاینه مراجعه کنید.در صورتی که بر اساس در خواست پزشک معالج،وضعیت فیزیکی شما و مستندات مربوط به بررسی های قلبی منعی برای آزمون ورزش نباشد،انجام استرس با ورزش توصیه می شود،زیرا در این صورت مراحل بعدی سریعتر انجام خواهد شد.ولی در صورتی که آزمون ورزش برای شما ضرر داشته باشد،یا طبق نظر پزشک موسسه از دقت کافی برخوردار نباشد مرحله استرس به صورت دیگری با جایگزین نمودن تزریق بعضی داروهای خاص بجای آزمون ورزش انجام می شود.در صورت انتخاب استرس با دارو،داروی مذکور برای شما نسخه خواهدشد.برگه آمادگی انجام اسکن بر اساس نوع استرس انتخاب شده ، در اختیار شما قرار میگیرد.

    

مراحل انجام اسکن قلب:

الف-مرحله استرس

برحسب نوع استرسی که برای شما انتخاب شده است،از آزمون ورزش یا تزریق دارو استفاده می شود(برای هر فرد فقط از یک روش استرسی استفاده میشود).

استرس با ورزش: جهت آزمون ورزش بر روی دستگاه تردمیل قرار خواهد گرفت.در ابتدا سرعت دستگاه کم و در حد راه رفتن آهسته است ولی در هر ۳ دقیقه شیب نوار در حد ۲ درصد و سرعت حرکت آن حدود ۱٫۲ کیلومتردر ساعت افزایش خواهد یافت.نوار قلب شما در حین ورزش توسط پزشک مشاهده شده وفشار خون شما چک می گردد.در هر زمان که واقعا احساس کردید قادر به ادامه ورزش نیستید یا چنانچه دچار درد سینه،تنگی نفس مفرط،سرگیجه و سر درد شدید و یا در صورتی که به هر دلیل مایل به ادامه ورزش نیستید، با درخواست شماحرکت دستگاه در مدت کمتر از یک دقیقه متوقف خواهد شد.در صورت تحمل آزمون ورزش در زمان مناسب که توسط پزشک معین می شود، پرتو داروی مخصوص قلب به درون آنژیوکت دست شما تزریق شده و یک دقیقه بعد دستگاه به طور تدریجی از حرکت باز می ایستد.

استرس با دارو: داروی مورد نیاز شما قبلا توسط پزشک نسخه شده است.این دارو توسط تکنولوژیست اتاق استرس به صورت آهسته و پیوسته به شما تزریق خواهد شد.قبل و پس از تزریق فشار خون و نوار قلب شما توسط پزشک کنترل می شود.۴ دقیقه پس اتمام مرحله استرس دارویی،تزریق رادیو داروی مخصوص اسکن قلب انجام می شود.

در خاتمه مرحله استرس نیز تا مدتی تحت نظر بوده وسپس بر اساس نوع استرس توسط تکنولوژیست اتاق استرس به سالن انتظار یا به اتاق تصویر برداری هدایت می شوید.کلیه اقدامات در مرحله انجام استرس در حدود ۱۰-۲۰ دقیقه طول می کشد.

 

ب-مرحله انتظار تا شروع اسکن:

پس از تزریق رادیو دارو و پیش از شروع اسکن قلب،وجود یک تاخیر زمانی مناسب ضروری است.در صورت استرس با داروی دیپریدامول باید در اتاق انتظار(در قسمت بیماران تزریق شده) قرار گیرد یا در فضای بیرون قدم بزنید.در این مرحله باید از نزدیک شدن طولانی مدت (فاصله کمتر از ۲متر)به افراد دیگر(مگر افرادی که خود تزریق رادیو دارو داشته اند)اجتناب گردد.در صورت لزوم طبق گفته تکنولوژیست مسئول،غذای چربی(مانند خامه) که به همراه دارید،مصرف نمایید.این غذا به خروج داروی اضافی از کبدو کیسه صفرا کمک خواهد کرد و باعث افزایش کیفیت تصویر اسکن می گردد.اگر استرس با ورزش یا دوبوتامین باشد، زمان انتظار شما در این مرحله(از پایان مرحله استرس تا شروع تصویر برداری)بین۱۵ دقیقه تا یک ساعت است و اگر استرس با داروی دیپریدامول باشد زمان انتظار از۱٫۵تا۲٫۵ ساعت متغییر است.

 

ج-مرحله انجام اسکن فاز استرس:

این مرحله توسط دستگاه تصویر برداری SPECT انجام می شود.در اتاق اسکن با یاری کارشناس تکنولوژی پزشکی هسته ای بر روی تخت دستگاه خوابیده(در حالت طاقباز یا خوابیده به شکم)و دستهای خود راجمع کرده و بالای سر خود قرار می دهید.در این مرحله که حدود ۲۰-۲۵ دقیقه طول می کشد.بدن باید در حلت بی حرکت قرار گیرد.جابه جا شدن ،تکان دادن دستها،سرفه کردن و حتی نفس عمیق کشیدن به خاطر جابه جا کردن قلب در فضای قفسه سینه تصویر نهایی قلب را مخدوش کرده وسبب بروز خطاهای تشخیصی می شوند.

در حین تصویر برداری ،دستگاه اشکار ساز در یک مدار گردشی ۱۸۰ درجه تقریبا به فاصله هر ۵ درجه یک تصویر(به مدت تقریبی ۳۵ثانیه)از قلب تهیه کرده و در طی این زمان مجموعا ۳۲ تصویر از قلب در زوایای مختلف به دست خواهد امد.

 

 

د-مرحله انجام اسکن فاز استراحت:

برای اسکن قلب در مرحله استراحت نیاز به قطع دارو وجود ندارد ولی نیاز است که به مدت ۴ ساعت ناشتا بوده و غذای چرب همراه داشته باشید.

در مجموع کلیه مراحله انجام اسکن از زمان ورود به موسسه پزشکی هسته ای تا تکمیل اسکن مرحله اول و خروج از موسسه در حدود ۶-۴ ساعت به طول خواهد انجامید.

 

 

 

 

نکاتی در مورد ایمنی بیماران و همراهان:

اسکن قلب یک روش غیر تهاجمی برای بررسی خونرسانی عضله قلب است.در این روش از استرس ورزش یا دارویی و رادیو دارو استفاده می شود. از انجا که کلیه مراحل انجام اسکن تحت نظر پزشک انجام می شود از این لحاظ خطری متوجه بیمار نیست.اشعه موجود در بدن بیمار نیز بسیار اندک بوده و فقط کمی بیشتر از اشعه دریافت شده طبیعی است که بصورت سالیانه از محیط طبیعی اطراف دریافت می شود.انجام این اسکن در خانم های باردار  ممنوع بوده و در زمان شیردهی تا ۱۸ ساعت باید از شیردهی اجتناب ورزید.حفظ فاصله ۲ متر از اطرافیان در مدت ۲۴ ساعت پس از اسکن برای رعایت ایمنی در مقابل اطرافیان کافی است.فاصله کمتر در زمان اندک مانعی ندارد.لازم است در ۲۴ ساعت اول از مواجه نزدیک با خانم باردار یا اطفال زیر ۲ سال پرهیز شود.با این حال لازم است نکات ایمنی دقیقتری را بخصوص در مواجهه با پرسنل این موسسه نیز رعایت نمایید.از انجا که پرسنل این موسسه هر روز با تعداد زیادی از بیمارانی مانند شما مواجه هستند و ممکن است در مدت زمان طولانی اشعه تجمعی دریافتی انها زیاد باشد باید از این مواجه غیر ضروری و نزدیک شدن به انها ویا پرسیدن سوالات غیر ضروری از انها خودداری نمایید و همواره در قسمت بیماران تزریق شده حضور داشته باشید.کلیه اطلاعات لازم در این برگه راهنما نوشته شده است.در صورت نیاز به پرسشهای ضروری اضافه ای کار باید توسط همراه شما صورت گیرد

 ویرایش از متندکتر آرش ابولحسنی (متخصص طب هسته ای – مرکز گاما اسکن آذربایجان)

What is the philosophy of the approach to chest pain diagnosis

While there are many causes of chest pain, the health care professional will keep those that are potentially lethal front and center in their evaluation of a patient presenting with chest pain. The big three -- heart attack (myocardial infarction), pulmonary embolus, and aortic dissection -- should be considered briefly with every patient, although most of the time their presence can be discarded based upon clinical judgment.

History and physical examination are key in deciding which path to follow in the diagnosis of chest pain. For somebody who fell and hurt their ribs, that path is well marked. For an elderly person who presents with vague discomfort and risk factors for an illness, significant testing may need to be done to prove that a given diagnosis is not correct.

The concept of ruling out a diagnosis is difficult for some patients to understand. Instead of proving what is happening, the health care professional is sometimes charged with proving that a life-threatening diagnosis is not present. "Proving what isn't" takes time and technology. A combination of blood tests and imaging studies may take hours to confirm or discard a potential diagnosis.

These tests often are done emergently, and treatment may be started even without a firm diagnosis. For example, if a patient presents with chest pain that the health care professional believes may be angina (pain caused because of narrowing of coronary arteries that supply blood to the heart muscle), then the initial medications to protect the heart will be started at the same time the diagnostic tests are done. Because some heart tests will take hours to complete, the philosophy for this approach is that heart muscle should not be placed at risk while waiting for a diagnosis. If the heart proves to be normal, then the medications are stopped, and the patient can be reassured that heart disease has been ruled out. Other diagnoses are also considered at the same time the heart tests are being performed, but ruling out one diagnosis does not confirm another

توصیه های ورزشی به بیماران مبتلا به فشار خون

---

زندگی بشر روز به روز به سمت ماشینی شدن، بی تحرکی و فعالیت نداشتن پیش می رود که موجب بروز مشکلات فراوانی برای بدن انسان به خصوص سیستم قلب و عروق می شود. یکی از این مشکلات بیماری فشارخون بالا است.

---

خون در رگ های بدن تحت اثر فشار مناسب جریان دارد. عامل ایجاد این فشار و حفظ آن، ضربان مداوم (انقباض) قلب می باشد.

ورزش منظم و پایدار سبب تقویت قدرت انقباض قلب خواهد شد. این امر موجب می شود که قلب در هر بار انقباض، خون بیشتری را به داخل رگ های بدن پمپ کند.

برای حفظ فشار خون داخل رگ ها لازم است که قلب به تعداد دفعات کمتری خون را پمپ کند و به قلب فشار کمتری وارد آید و فشار خون کاهش یابد.

 

با ورزش بروز و شدت عوامل خطرزای قلبی عروقی و پرفشاری خون تقلیل می یابد و کاهش مصرف داروی ضد پرفشاری خون امکان پذیر می شود و از مرگ زودرس می کاهد.

 

کاهش وزن، پرهیز از مصرف دخانیات و مشروبات الکلی نیز به کاهش بیشتر فشار خون کمک می کنند.

 

کم شدن فشار خون با انجام ورزش با شدت متوسط میسر است و انجام فعالیت بدنی سبک مانند: راه رفتن یا باغبانی کردن که مجموعا به سبک زندگی کم تحرک مرتبط است در کاهش آن نقش زیادی ندارد.

 

برای کاهش فشار خون از ورزش های استقامتی مانند: پیاده روی، دویدن آرام، دوچرخه سواری و یا هر فعالیت سبکی که به مدت طولانی انجام گیرد، استفاده می شود و پس از 4 تا 6 هفته، ورزش های مقاومتی مانند: تمرین با وزنه های سبک به عنوان یک مکمل تمرینی به برنامه تمرینی بیمار اضافه می شود.

 

چه نوع ورزشی برای کاهش فشار خون بالا مناسب می باشد؟

ورزش های افزایش دهنده انعطاف بدن (ورزش های کششی) و ورزش های تقویت کننده عضلات، باعث کاهش فشار خون می شوند.

بهترین ورزش ها برای این منظور، ورزش های هوازی می باشند. ورزش های هوازی، ورزش هایی هستند که موجب تشدید ضربان قلب و سرعت تنفس گردند.

دویدن آرام، پیاده روی، دوچرخه سواری، شنا و بسکتبال از جمله ورزشهای هوازی می باشند.

اگر ورزش های هوازی حداقل سه بار در هفته و هر بار 30 دقیقه انجام شوند، اثر خوبی را بر فشار خون خواهند گذاشت.

اگر سن و توان شما اجازه‌ ورزش ملایم را به شما نمی‌دهد و یا سابقه‌ بیماری قلبی در سنین پایین تر و یا هر گونه مشکل جسمی ‌دارید، قبل از ورزش کردن حتما با پزشک مشورت کنید

برنامه پیشنهادی دانشکده طب ورزشی آمریکا برای کاهش فشارخون به شرح زیر است:

هفته اول: سه جلسه ، 2 تا 5 دقیقه پیاده روی که میان پیاده روی ها، 5 دقیقه استراحت کامل وجود داشته باشد (به طوری که فرد بنشیند و هیچ فعالیتی انجام ندهد)

هفته دوم: چهار جلسه، 2 تا 10 دقیقه پیاده روی با 4 دقیقه استراحت میان آنها

هفته سوم: پنج جلسه، 2 تا 15 دقیقه، با 3 دقیقه استراحت میان آنها

هفته چهارم: شش جلسه، 2 تا 20 دقیقه پیاده روی با 2 دقیقه استراحت میان آنها

هفته پنجم: هفت جلسه، 30 دقیقه پیاده روی بدون استراحت

هفته ششم: هفت جلسه، 35 تا 40 دقیقه پیاده روی بدون استراحت

بعد از این، برنامه هفته ششم را هر هفته اجرا کنید.

 

پس از انجام این برنامه شش هفته ای، شخص بیمار بهبود زیادی را احساس خواهد کرد.

البته فرد نباید از حدود این برنامه خارج شود، فشار بیش از حد به خود وارد نکند و تحت نظر پزشک متخصص باشد، داروهای خود را مصرف کند و در صورت هر گونه اختلال در سیستم بدنی خود و احساس درد در قفسه سینه، تمرینات ورزشی خود را قطع کند.

 

 

چند روش ورزشی برای کاهش فشار خون

الف - مرحله‌ اول،  ورزش ملایم :

برای شروع بهتر است مدت 30 دقیقه در بیشتر روزهای هفته و اگر می‌توانید در همه‌ روزها‌ی هفته ورزش ملایمی‌ را انجام دهید، مانند: پیاده‌روی، دوچرخه سواری ملایم و کارهای باغبانی.

برای ساده‌تر شدن این مرحله حتی می‌توانید مدت ورزش را به دوره‌های 10 دقیقه‌ای تقسیم کنید، یا فعالیت های ساده‌تری انجام دهید، مثلا:

- استفاده از پله به جای آسانسور

- یک ایستگاه قبل از رسیدن به مقصد، پیاده شدن از اتوبوس و پیاده رفتن

- پارک کردن اتومبیل در دورترین مکانی از محل کار و پیاده رفتن

 

ب- مرحله دوم،  فعالیت بدنی متوسط :

حداقل مدت 30 دقیقه در همه‌ روزهای هفته یا بیشتر روزها ورزش متوسطی انجام دهید. مانند:

- پیاده روی تند

- نرمش های آماده سازی برای ورزش

- نقاشی دیوارها‌ی منزل

- چمن زنی

-  باغبانی

- تنیس روی میز

- بدمینتون

- شنا با شدت متوسط

- دوچرخه سواری با سرعت حدود 16 کیلومتر در ساعت

 

توصیه های مهم:

- قبل از شروع برنامه‌ ورزشی با پزشک خود مشورت کنید. اگر سابقه‌ بیماری قلبی و یا سابقه‌ سکته‌ قلبی دارید، این موضوع اهمیت بسیار زیادی پیدا می‌کند.

 

- اگر سن و توان شما اجازه‌ ورزش ملایم را به شما نمی‌دهد و یا سابقه‌ بیماری قلبی در سنین پایین تر و یا هر گونه مشکل جسمی ‌دارید، قبل از ورزش کردن حتما با پزشک مشورت کنید.

 

- برای کاهش احتمال دچار شدن به صدمات ورزشی، برنامه ورزشی خود را به آرامی شروع کنید.

 

- قبل از شروع ورزش، 15 دقیقه حرکات کششی انجام دهید.

 

- در طی ورزش، به خود فشار زیادی نیاورید.

 

- بعد از انجام ورزش، 5 دقیقه با پیاده روی آرام، بدن خود را سرد کنید.

 

- بر شدت تمرینات ورزشی خود به تدریج بیافزایید.

 

- برخی از انواع ورزش های تقویت کننده عضلات، به خاطر حبس کردن تنفس، موجب افزایش فشار خون می شوند. پس، بهتر است قبل از انجام حرکات ورزشی، با پزشک خود در تماس باشید.

 

- قبل از شروع تمرین، فشار خونتان را کنترل کنید و اگر فشارتان خیلی بالا بود، ورزش نکنید.

 

 

فرآوری: مریم سجادپور

بخش سلامت تبیان

تغذیه بیماران فشار خونی

سرانه مصرف نمک در کشور ما ۱۰ تا ۱۵ گرم در روز برای هر فرد می باشد که این میزان بنا به توصیه سازمان های بین المللی باید به کمتر از ۵گرم در روز کاهش یابد.

بیشتر نمک مصرفی ما به غذای سفره یا آب مورد نیاز برای پخت غذا اضافه نشده است بلکه نمک در مرحله فرآوری، به خصوص به غذاهای تجارتی اضافه می شود. بسیاری از فرآورده های غلات از قبیل بیسکوییت هاو کیک ها دارای مقداری سدیم هستند ولی مصرف کنندگان به دلیل طعم شیرین آنان متوجه نمی شوند. بنابراین افرادی که می خواهند دریافت نمکشان را کاهش دهند باید نان های کم نمک و پنیرهای کم نمک مصرف کرده و گوشت های نمک سود شده و زیتون های شور را از برنامه غذایی خود حذف کنند.پژوهش ها نشان داده اند که پتاسیم هم در پیشگیری و هم در درمان پرفشاری خون موثر است. همچنین منیزیم یک عنصر مهم در جلوگیری از انقباض عضلات صاف رگ ها به شمار می رود. از این رو به عنوان گشاد کننده عروق می تواند در تنظیم فشارخون ایفای نقش کند .

 

● ۱۷ توصیه کلیدی

▪ مصرف غذاهای شور (گوشت نمک سود شده، کنسروی، همبرگری، سوسیس و کالباس، سبزی های کنسرو شده، کراکرها، چیپس، پفک، خیار شور، ماهی های شورو دودی، سوپ های آماده، ترشی؛ آجیل شور و نظایر آن) کاهش یابد.

▪ با توجه به نقش پتاسیم در پیشگیری و درمان پرفشاری خون در برنامه غذایی روزانه از میوه ها، سبزی ها، حبوبات و غلات استفاده شود. زردآلو، گوجه فرنگی، هندوانه، موز، سیب زمینی، آب پرتقال و گریپ فروت منبع خوبی از پتاسیم هستند.

▪ دریافت مقادیر مناسبی منیزیم (به عنوان گشاد کننده عروق) از طریق منابع غذایی مانند انواع سبزی با برگ سبز تیره، مغزها، حبوبات، نان و غلات سبوس دار توصیه می شود.

▪ عنصر کلسیم نیز در کاهش فشار خون نقش دارد بنابراین دریافت کافی کلسیم از طریق مصرف منابع غذایی آن به ویژه شیرو فرآورده های لبنی کم چرب توصیه می شود.

▪ به دلیل نقش ویتامین C در کاهش فشار خون مصرف سبزی ها و میو ه ها در غذای اصلی و میان وعده ها توصیه می شود. همچنین می توان از میوه ها به عنوان میان وعده در محل کار یا در مدرسه استفاده کرد.

▪ با توجه به نقش کاهش مصرف چربی در کاهش وزن بدن یک رژیم غذایی با چــربی محدود برای پیشگیری و کنترل پرفشاری خون مناسب است. بنابراین روغن هایی با منبع حیوانی مانند پیه و کره باید کمتر مصرف شوند و به جای آنها روغن های گیاهی مانند ذرت و آفتابگردان استفاده شوند.

▪ مصرف مواد غذایی حاوی اسید چرب اشباع و کلسترول (گوشت قرمز، لبنیات پر چرب، زرده تخم مرغ، چربی های حیوانی، مارگارین، روغن های جامد، کره) در برنامه غذایی روزانه کاهش یابد.

▪ محدود کردن سدیم همراه با کاهش وزن در کنترل فشارخون بسیار موثر است. بنابراین استفاده از نمک برای پخت غذا و همچنین برای سفره غذا باید محدود شود و از نمکدان هنگام صرف غذا و سر سفره استفاده نشود.

▪ به جای مصرف چیپس از مغزها، ماست کم چرب، ذرت بدون نمک و کره و انواع سبزی خام استفاده شود.

▪ از غلات، نان و ماکارونی تهیه شده ازگندم کامل به دلیل داشتن فیبر، ویتامین و املاح از جمله پتاسیم استفاده شود.

▪ ماهی هایی مانند قزل آل، ساردین، خال مخالی، شاه ماهی منبع غنی امگا ۳، کلسیم و منیزیم هستند که باید در برنامه غذایی منظور شوند.

▪ مصرف بعضی از سبزی های حاوی مقادیر زیاد سدیم مانند اسفناج، کرفس، ریواس وشلغم به ویژه در افراد مبتلا به فشارخون بالا کاهش یابد.

▪ به جای نمک از چاشنی هایی مانند سبزی های معطر تازه یا خشک مانند (نعناع، مرزه، ترخون، ریحان و...) یا سیر، لیموترش تازه و آب نارنج برای بهبود طعم غذا و کاهش مصرف نمک استفاده شود.

▪ در هنگام خرید مواد غذایی آماده مانند انواع کنسروها، بسیاری از سس ها، انواع شورها، ترشی ها و تنقلات بسته بندی یا بوداده مانند چیپس، پفک و .. به میزان سدیم آن توجه شود.

▪ تا حد امکان از مصرف غذا در رستوران ها پرهیز شود زیرا در این قبیل اماکن برای بهبود طعم غذا از نمک و روغن فراوان استفاده می شود.

▪ پیاده روی در کاهش فشارخون و همچنین پیشگیری از ابتلا به آن بسیار موثر است.

▪ رژیم غذایی مناسب برای پیشگیری و کنترل فشار خون عبارت است از:

ـ مصرف روزانه ۷ تا ۸ واحد از گروه نان وغلات به دلیل داشتن کربوهیدرات و فیبر

ـ مصرف روزانه ۴ تا ۵ واحد از گروه سبزی ها (منابع غنی از منیزیم، پتاسیم و فیبر(

ـ مصرف روزانه ۴ تا ۵ واحد از گروه میوه ها (منابع غنی از منیزیم، پتاسیم و فیبر(

ـ مصرف روزانه ۲ تا ۳ واحد از گروه شیر و لبنیات کم چرب (منابع خوب کلسیم، پروتئین، پتاسیم و منیزیم(

ـ مصرف روزانه۲واحد گوشت قرمز یا سفید (منبع خوب پروتئین و منیزیم(

ـ مصرف هفتگی ۴ تا ۵ واحد ازحبوبات، دانه ها و مغزها (منابع خوب پروتئین، منیزیم، پتاسیم و فیبر)

 

 

 

behsite.ir